Inleiding Doel en doelgroep Wegwijzer Spelling en getallen Geluid als (dis)satisfier A. Spreken en horen A.1 Spraakorgaan A.2 Gehoororgaan A.3 Gehoorschade B. Theorie B.1 Stralenmodel B.1.1 Puntbron B.1.2 Energie en vermogen B.1.3 Pulsresponsie B.1.4 Frekwentiespectrum B.2 Invoed geluidabsorptie B.3 Geluidabsorberende materialen B.3.1 Geluidabsorptie, theorie B.3.2 Transmissiemodel B.3.3 Rekenvoorbeelden B.3.4 Resonatie-absorbers, theorie B.3.5 Berekeningen Gaatjesplaat B.4 Absorptie in tabelvorm B.5 Veel absorptie ?B.6 Nagalm Niveau Spraak B.6.1 Formule nagalmtijd B.6.2 Luchtabsorptie B.6.3 Meten van geluidabsorptie B.7 Geluidverstrooiing B.8 Geluidfragmenten B.9 Invloed volume B.10 Afstand bron-waarnemer B.10.1 Geluiddrukniveau B.10.2 Galmstraal B.10.3 G en G-RT-diagrammen B.10.4 Barrons afstandsformule B.10.5 Afstandsmaat DL2 B.11 Vorm van de ruimte B.11.1 Rechthoek: geluidniveau B.11.2 Rechthoek: nagalmcurve B.12 Positionering absorptiemateriaal B.12.1 'De' nagalmtijd B.12.2 Absorptie, hoeveel? waar ?B.13 Plafondhoogte B.14 Wanden in een sportzaal B.15 GR: het atrium met omgeving B.16 Geluidvoorbeelden atrium B.17 GR: scherm en scheidingswand B.21 Signaal en ruis B.21.1 Spraakniveaus B.22 Maten spraakverstaanbaarheid B.22.1 U50 versus STI B.22.2 Theorie U50 B.22.3 STI voor beginners B.22.4 STI voor gevorderden B.23 Spreekzalen B.23.1 Schoollokaal B.23.2 Spreekzalen, nagalmtijd B.23.3 Spreekzalen, signaal-ruis B.23.4 Spreekzalen, versterking B.24 Meerdere sprekers B.24.1 DS, direct-stoorverhouding B.24.2 Grafiek spraakverstaan B.25 Bereken direct-stoorverhouding B.26 Lombardeffect, geluidniveau B.26.1 Grafieken lombardeffect B.26.2 Spreiding lombardmeting B.26.3 Lombardmodel vs. literatuur B.27 Meerdere sprekers in atrium B.31 Muziekzaal, theorie B.31.1 Optimale nagalmtijd B.31.2 Ontwerpmiddel Vol/pers C. Absorptievoorbeelden C.1 Materiaalvoorbeelden C.2 Ontwerpvoorbeelden C.3 Learning from BK City D. Ontwerpregels D.10 Sportzaal D.10.1 Sound samples D.12 Zwembad D.20 Restaurant D.22 Van trappenhuis tot atrium D.24 Museum D.26 Bibliotheek D.40 Slechthorenden D.42 Slechtzienden D.42.1 Demonstratie lokalisatie D.42.2 Hoorbaarheid ruimtegrootte D.44 Inst. Verst. Gehandicapten D.46 Normen instellingen D.50 Lokaal basisschool D.52 Spreekzalen, alle maten D.60 Meer ruimten in 1 gebouw D.62 Bioscoop D.64 Conservatorium, Muziekschool D.70-A Muziekzaal, begrippen D.70-B Concertzaal, ontwerp D.71 Operazalen D.72 Mikrofoons in de zaal D.73 Variabele akoestiek D.74 Zalen voor lichte muziek D.80 Kantoren E. PDF's F. Artikelen G. Colofon

TULogo

Inleiding

A. Spreken en horen

B. Theorie

C. Absorptievoorbeelden

D. Ontwerpregels

E. PDF's

F. Artikelen

G. Colofon

Welkom in de Ruimteakoestiek

Ruimteakoestiek en/of zaalakoestiek

Ruimteakoestiek is equivalent met "room acoustics" waarmee de Amerikanen en Engelsen de akoestiek binnen een min of meer gesloten ruimte bedoelen. De meest gebruikte term in het Nederlands is "zaalakoestiek", maar in het dagelijkse spraakgebruik wordt daaronder de akoestiek van concert- en theaterzalen verstaan. De huidige site behandelt dat soort zalen wel degelijk maar het is slechts een deel van het totale aanbod. Het gaat ook over leslokalen, ruimten in instellingen binnen de gezondheidszorg, sportzalen, restaurants, kantoren, musea, enz. En daarbij kunnen de volumes variëren van 3 m³ tot een voetbalstadion van 300 000 m³.

Het vak is decennialang gedoceerd aan de Faculteiten Bouwkunde en Natuurkunde van de TU-Delft; daarnaast werd menigmaal een lezing buiten de TU-deuren gegeven. De site is in 2008 gestart met het omwerken van dat lesmateriaal (in de vorm van dia-vertoningen, later power-points) tot html-pagina’s. Eén van de belangrijkste redenen om een site te kiezen was dat daarop geluid hoorbaar kon worden gemaakt; met schriftelijke collegedictaten is dat uiteraard onmogelijk. Helaas geldt de onhoorbaarheid ook voor de pdf-bestanden die op deze site beschikbaar worden gesteld. Een tweede reden om een site te bouwen was dat dat stapsgewijs kan geschieden. De huidige site is vele malen groter dan die uit 2008.

In de loop der jaren hebben zich ook vele bouwkundestudenten bij ons gemeld met gerichte vragen over hun (afstudeer-) projecten. In de site wordt een poging gedaan om ook die vragen te beantwoorden. Echter, in een aantal gevallen waren de studentenvragen niet direct te beantwoorden; ook de kennis van de siteschrijvers is beperkt. Zo’n vraag was dan het vertrekpunt voor nieuw onderzoek en, indien van toepassing, worden de resultaten in de volgende webpagina’s behandeld.